افزایش کارآیی مطالعه

 

بیست نکته برای تمرکز حواس در هنگام مطالعه

 

تمرکز، در لغت، به معنی تراکم، فشردگی مجموعه و چکیده و در اصطلاح، یعنی حفظ و نگه داری توجه و تمرکز حواس روی موضوعی معین بدون تمرکز، حواس یادگیری، مثمرثمر نخواهند بود. همه افراد، توانایی تمرکز دارند؛ چون تمرکز، امری نسبی است و کسی نمی تواند ادعا کند که کاملاً حواس پرت است و یا همیشه تمرکز حواس دارد.

شاید شما تا به حال خیلی به حواس پرتی فکر کرده باشید و بارها از خود پرسیده باشید که چرا گاهی به هنگام مطالعه، حواس آدم پرت می شود؟ ما نمی دانیم که شما برای این سؤال خود چه جوابی پیدا کرده اید؛ اما پاسخ صحیح این پرسش را به شما می گوییم:

»حواس پرتی، چیزی نیست جز تمایل ذاتی ذهن به درگیری و فعالیت.«

ذهن شما، همواره می خواهد درگیر و مشغول باشد؛ بنابراین، اگر آن چه اکنون انجام می دهید، در شما درگیری و مشغولیت ذهنی ایجاد کند، فکر شما دیگر احساس نمی کند که جای دیگری برود و در آن جا درگیر شود؛ اما اگر در انجام این کار، درگیری ذهنی ایجاد نشود، ذهن شما شتابان به جایی می رود تا خود را در آن جا مشغول کند و این، همان حواس پرتی است.

ایجاد تمرکز، اکتسابی است

بیشتر افراد گمان می کنند که تمرکز، یک امر ذاتی و تغییر آن ناممکن است؛ در حالی که تمرکز، یک امر اکتسابی است و باید هر روز پرورش و جهت داده شود و هر کس، با هوش عادی خود، می تواند به آن دست یابد؛ پس گفتن این جمله که «من ذاتا آدم حواس پرتی هستم»، کاملاً غلط است و همین ذهنیت نادرست، باعث می شود تا انسان نتواند از تمرکزی عالی برخوردار شود.

منشأ حواس پرتی

حواس پرتی یا منشأ ذهنی و درونی دارد و یا منشأ بیرونی و محیطی.

حواس پرتی درونی و ذهنی، عبارت است از اشکالات فکری انسان و اندیشه هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس ایجاد می کنند. این موانع، شامل مواردی از قبیل درد، رنج، غم و غصه، نگرانی، گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی، سردرد و... می باشد. حواس پرتی بیرونی و محیطی، به محیط پیرامون فرد و یا تحریکات غیرعادی که توسط حواس مختلف انسان ایجاد می شود ارتباط پیدا می کند؛ مانند نور شدید و ضعیف، صداهای ناهنجار، روشن بودن رسانه ای صوتی و تصویری و نظایر اینها.

بیشتر حواس پرتی ها، علل درونی دارند و به طبیعت فرد، ویژگی ها، حالات روحی و روانی و عادات فردی بستگی دارند. بی شک، حواس پرتی بیرونی، آسان تر از عوامل حواس پرتی درونی برطرف می شود. از این رو، می توان بدون توجه به عوامل محیطی، مانند سر و صدای زیاد، شلوغ بودن محیط و حتی داخل سرویس و هنگام مسافرت تمرکز حواس خود را حفظ کرد؛ اما نمی توان در حال گرسنگی و یا تشنگی شدید، نگرانی و ناراحتی و فکر و اندیشه، با تمرکز مطالعه کرد و یا کار دیگری را با تمرکز انجام داد.

روش های تقویت تمرکز حواس

تمرکز حواس در هنگام مطالعه، کلید اصلی و اساسی درک و فهم مطالب است و کلید اساسی تمرکز حواس، استفاده از روش هایی است که باعث تقویت و پرورش مهارت های لازم برای این کار است. بنابراین، بدون تمرکز حواس، ممکن است درک و فهم مطلبی که فقط یک ساعت وقت لازم داشته باشد، ساعت ها وقت بگیرد؛ اما به خوبی فهمیده نشود و اثر مثبتی نداشته باشد. از این رو، کاربرد روش ها و فنونی که به خواننده کمک می کند تا به هنگام مطالعه، فعال باشد، تمرکز حواس را تقویت و مهارت فرد را در ایجاد تمرکز هنگام مطالعه، افزایش می دهد. این روش ها عبارتند از:

1-طرح سؤال

طرح سؤال پیش از مطالعه دقیق، فرد را وادار می کند تا به طور فعالانه و با تمرکز، دقت کافی، انگیزه و علاقه، به مطالعه بپردازد. طرح سؤال هنگام مطالعه، یکی از روش هایی است که خواننده را فعال و به طور عمیق او را درگیر مطالعه می کند و سبب برانگیختن جدیت و تلاش وی به هنگام مطالعه می شود. فرد برای یافتن پاسخ سؤالات خود، بایستی تمرکز حواس خود را حفظ کند؛ زیرا در هنگام مطالعه، نمی توان بدون تمرکز، پاسخ سؤالات را پیدا کرد. بعد از خواندن مطلب و با طرح سؤال، توان میزان فراگیری خود را ارزشیابی کرده، به نقاط قوت و ضعف خود پی می برید. طرح سؤال، سبب ایجاد نظر انتقادی نسبت به مطالب در فرد می شود و موجب می شود تا خواننده در مطالعات بعدی، برای از بین بردن نقاط ضعف خود، با دقت و تمرکز بیشتری مطالعه کند.

2-تندخوانی

تندخوانی، باعث توجه و تمرکز بیشتر و فهمیدن مطالب و در نتیجه، باعث یادگیری بهتر می شود. فکر و ذهن ما قادر است هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد؛ ولی اگر سرعت مطالعه ما پایین باشد، ذهن، وقت اضافی می آورد و ناچار به این شاخه و آن شاخه می پرد و در نتیجه، حواس پرتی ایجاد می شود. مطالعه سریع یا تندخوانی، فرصت جولان به ذهن نمی دهد و سبب برقراری تمرکز حواس هنگام مطالعه می شود.

3- خواندن اجمالی

روش خواندن اجمالی، مبتنی است بر یک نمونه گیری سریع از نکات اساسی و صرف نظر کردن از جزئیات. در این روش، خواننده، مطالب را سازمان بندی می کند و آن گاه هدف از مطالعه خود را مشخص کرده، مقدار زمان مطالعه و میزان دشواری کتاب را تخمین می زند و سپس از طریق سؤال کردن، کنجکاوی، علاقه، دقت و تمرکز حواس خود را افزایش می دهد.

4- جدیت در مطالعه

به محض نشستن پشت میز مطالعه، خواندن را با جدیت شروع کنید؛ زیرا اگر سریع مشغول به کار مطالعه شوید، تمرکز حواس زود به دست می آید. این ضرب المثل چینی را به یاد داشته باشید که «فتح ستارگانی که هزاران فرسنگ از ما دور هستند، با برداشتن قدم اول، امکان پذیر است». شک و تردید، موجب حواس پرتی یا ایجاد تخیلات واهی می شود. اجازه ندهید چیزی جز مطالعه، ذهن شما را مشغول کند. تصمیم بگیرید و مقدار زمانی را برای مطالعه مشخص کنید و خود را به مدت زمانی خاص محدود کنید. در این زمان، از مطالعه دست نکشید و به مطالعه ادامه دهید؛ اما زمان مطالعه را طولانی نکنید. بیهوده وسواس به خرج ندهید و بهانه تراشی نکنید. به خود تلقین کنید که فرد بااراده ای هستید و می توانید هر درسی را به خوبی یاد بگیرید. جدی باشید و با علاقه و انگیزه مطالعه کنید تا هنگام مطالعه، دچار حواس پرتی نشوید.

5- استفاده از راهنما به هنگام مطالعه

یکی از شیوه های برقراری تمرکز حواس، استفاده از یک راهنما، چون انگشت سبابه، مداد و... به هنگام مطالعه است؛ زیرا استفاده از یک راهنما هنگام مطالعه، باعث تمرکز حواس بهتر، عادت به روان خواندن، جلوگیری از برگشت برای دوباره خواندن و اتلاف وقت و جلوگیری از خستگی چشم و ذهن می شود.

6- خط کشیدن زیر مطالب مهم

استفاده از این روش، یکی از شایع ترین روش هایی است که اغلب دانشجویان از آن استفاده می کنند. هنگام مطالعه، با استفاده از یک مداد، و مطالب مهم و اساسی را علامت گذاری کنید؛ زیرا برای مشخص نمودن مطالب مهم و اساسی، خط کشیدن زیر آنها لازم است.

7-داشتن علاقه به مطالعه

علاقه به مطالعه، یکی از شرایط اصلی و اساسی ایجاد تمرکز حواس، هنگام مطالعه است. وقتی خواننده به موضوعی علاقه مند می شود، خودبه خود بر آن تمرکز می کند؛ بیشتر دقت می کند و به راحتی مطالب را به حافظه می سپارد و بعد هم خیلی راحت آن را به خاطر می آورد. سعی کنید با ایجاد انگیزه های نیرومند و در نظر گرفتن هدف هایی که برایتان مهم و جالب توجه است، نسبت به مطالعه، شوق و علاقه پیدا کنید. موقعیت هایی را که نمی توانید در آنها تمرکز حواس داشته باشید، تجزیه و تحلیل کنید؛ احساسات خود را مورد بررسی قرار دهید و بدایند که چه عواملی افکار شما را دگرگون می کنند. افکار منفی و بیمارگونه را از خود دور کنید و هر موقعیت را تا حدی که می توانید، به طور منطقی، تعبیر و تفسیر کنید.

8- تعیین زمان و مکان مطالعه

یکی از راه های برقراری تمرکز حواس، این است که مطالعه در ساعتی از روز انجام گیرد که برای فرد، مناسب تر است؛ اما تخمین مناسب ترین زمان برای مطالعه، کاری دشوار است و به عادات فرد بستگی دارد. برخی افراد عادت دارند تا نیمه های شب بیدار بمانند و با استفاده از سکوت و آرامش شبانه، با خیال راحت و آسوده مطالعه کنند؛ اما برخی دیگر عادت دارند شب زود بخوابند و صبح زود از خواب بیدار شوند و به مطالعه بپردازند. با این توصیف، تعیین زمان و مقدار مطالعه، باعث آگاهی از تمام زمینه مطالعه، برقراری تمرکز، عدم سردرگمی، جلوگیری از اتلاف وقت و انرژی و فهم بهتر مطالب می شود.

9- یاد بگیر که بگویی نه

زمانی که تصمیم گرفتید مطالعه کنید، اما دوستان یا هم اتاق های شما درخواست می کنند که دور هم جمع شوید، هنر گفتن نه را در خود تقویت کنید. اگر این اراده در شما ضعیف است، می توانید روی در اتاق مطالعه خود بنویسید: لطفاً «مزاحم نشوید». اگر موفق نشدید، می توانید کارهای دیگری انجام دهید که نشان دهد شما دوست ندارید که کسی باعث از هم گسیختن افکار شما شود.

10- ترک افکار منفی و داشتن افکار مثبت

مطالعه عمیق و یادگیری ثمربخش، وقتی حاصل می شود که فرد، تصور مثبتی از خود داشته باشد و به خود اعتماد کند؛ زیرا اعتماد به خود، مهارت و نیرو را افزایش داده، مغز را سالم تر می کند. وقتی می خواهید کاری انجام دهید، از گفتن کلماتی مانند نمی خواهم، نمی دانم و نمی توانم، بپرهیزید و جمله «این کار محال است» را از دفتر زندگی خود خط بزنید. ترس، بدگمانی و بی ارادگی را از خود دور کنید و هرگز به خود اجازه ندهید تا هیجانات و افکار منفی، شما را در خود غرق سازد و تمرکز حواس شما را مختل کند. اعتماد به نفس داشته باشید و پیوسته با خود تکرار کنید که قادر به انجام هر کاری هستید و بدین طریق، تفکر مثبت را در خود پرورش دهید.

قوی بودن اعتماد به نفس، احساس شعف و شادی را در شما به وجود می آورد و در حالت شادمانی، از تمرکز حواس خوبی برخوردار می شوید؛ بهتر فکر می کنید؛ بهتر مطالعه می کنید و نتیجه، کارتان بهتر می شود. «مارگات کوربت» می نویسد: «انسان در بحر اندیشه های خوشایند، حافظه ای بهتر پیدا می کند و ذهن در حالت آرامی قرار می گیرد و میل به یادگیری را در خود به وجود می آورد». از این رو، خودپنداری مثبت، مهم ترین کمک برای تمرکز و یادگیری است. اگر بتوانیم تصورات غلط و منفی را از خود دور و تصورات مثبت را جایگزین کنیم، می توانیم علاقه به مطالعه و یادگیری را در خود ایجاد کنیم.

11-عدم هماهنگی اراده و تخیل خواننده، مانع تمرکز است

اگر تخیل خواننده با اراده اش هم سو نباشد، خواننده نمی تواند تمرکز حواس کافی و لازم داشته باشد. در روان شناسی، ثابت شده است که در این تضاد، قدرت تخیل، قوی تر از قدرت اراده است. وقتی دانشجویی کتابی را باز می کند و به مطالعه آن اقدام می کند، پس از مدت کوتاهی، افکاری به ذهنش خطور می کند؛ مثلاً با دوستانش فوتبال بازی کند یا با هم به سینما بروند یا فلان فیلم را تماشا کنند. این تخیلات، باعث می شود تا خواننده، تمرکز خویش را از دست بدهد و سرانجام از خواندن کتاب منصرف شود. برای غلبه بر این مشکل، خواننده وقتی مایل به مطالعه درباره موضوعی خاص باشد، بهتر است خود را در حال و هوای مخصوص آن موضوع قرار دهد؛ مثلاً اگر کتاب شعری می خواند، خود را در حال و هوای شاعر در هنگام سرودن یا خواندن آن شعر قرار دهد و اگر کتاب پزشکی می خواند، خود را در حال و هوای پزشک در هنگام معالجه بیمار قرار دهد تا از این طریق، خیال و اراده را با هم هماهنگ کند. تا زمانی که آهنگ تخیل و اراده هماهنگ باشند، تمرکز حواس حفظ می شود.

12-کاستن حواس پرتی های ناشی از شرایط بدنی

خواب نامنظم و فعالیت ها و عادات غذایی نادرست، می توانند از علائم و مشکلات مربوط به تمرکز باشند؛ به عنوان مثال، سنگینی معده و سیری بیش از حد، یکی از زمینه های عدم تمرکز به هنگام مطالعه است. شما باید از خوردن غذاهای پرحجم خودداری کنید؛ زیرا با سرازیر شدن خون به سمت دستگاه گوارش، از بنیه حسی و ذهنی شما کاسته می شود. همچنین باید بدانید که صبحانه کافی و مقوی، نقش مهمی در ایجاد و برقراری تمرکز حواس در طی روز خواهد داشت. در اولین غذای روز، همراه با کربوهیدرات، پروتئین نیز میل کنید؛ مثل تخم مرغ، ماهی، پنیر یا خشکبار. سعی کنید به این ضرب المثل عمل کنید: «صبحانه را مانند پادشاهان، ناهار را مانند شاهزاده ها و شام را مانند فقرا صرف کنید».

13- یادداشت برداری هنگام مطالعه

یادداشت برداری، نوعی تکرار درست است که هم سبب تمرکز حواس و هم موجب بیشتر به خاطر سپردن مطلب می شود. یادداشت برداری خوب، کاری جدی و فعال است که موجب اندیشیدن می شود. برای برقراری تمرکز حواس جهت نوشتن، هماهنگی چشم و مغز (به منزله نوعی یادگیری تجسمی چند بعدی) با عاملی بی نظیر است که تمرکز حواس را تقویت کرده، فهم مطالب و سرعت یادگیری را افزایش نباشید.

14-برای تمرکز حواس، به دنبال سکوت مطلق نباشید

یکی از باورهای بسیار نادرست برخی از شما این است که برای تمرکز حواس، باید در سکوت مطلق باشید. واقعیت این است که هر چه محیطی ساکت تر باشد، برای تمرکز حواس بهتر است و ما محیطی را برای مطالعه انتخاب می کنیم که سر و صدای کمتری داشته باشد؛ اما به هیچ عنوان نباید در جست وجوی محیطی باشیم که سکوت مطلق بر آن حکم فرما باشد. بهترین مکان برای مطالعه، جایی است که سر و صدا در آن از بقیه جاهای موجود کمتر باشد؛ مثلاً اکنون می خواهید مطالعه کنید و تنها مکانی که در اختیار دارید، اتاقی است که در آن تلویزیون روشن است؛ مسلما این محیط، ایده آل نیست؛ اما شما در دورترین نقطه اتاق از تلویزیون و پشت به آن بنشینید و مطالعه کنید. در این حالت، شما از بهترین شرایط ممکن برای مطالعه استفاده کرده اید.

مطالعه در جای کاملاً ساکت، غلط است؛ زیرا اگر شما این گونه به محیط بسیار ساکت عادت کنید، شرطی می شوید و فقط در چنین مکان هایی می توانید مطالعه کنید و آن وقت در محیط های دیگر، با کوچک ترین سر و صدایی، تمرکز حواس شما به هم می ریزد و ایجاد تمرکز دوباره، برایتان بسیار مشکل است.

15- نظم مکانی، تمرکز حواس را تقویت می کند

اخیرا ژاپنی ها تحقیقات جالبی را روی یک گروه هزار نفری انجام داده اند. در این تحقیق، کودکان ده ساله ای که از بهره هوشی، استعداد و توانایی ذهنی نسبتا یکسانی برخوردار بوده اند، هر کدام در محیط متفاوتی از دیگران قرار گرفتند. محیط مطالعه نفر اول، بسیار درهم ریخته و شلوغ بود. اتاق نفر دوم، آشفتگی نسبتا کمتری داشت و اتاق نفر سوم نسبت به نفر دوم، کمی منظم تر و با وسایل کمتری بود و به همین ترتیب تا نفر هزارم که اتاق بسیار منظم و مرتبی، با حداقل وسایل داشت؛ کتاب های یکسانی به همه دادند و به هر یک، فرصت مناسبی برای مطالعه در اتاق های مخصوص داده شد. بعد از پایان زمان تحقیق، نتیجه تحقیق این گونه بود:

میزان مطالعه، بازدهی، میزان به خاطر سپاری و تمرکز، با میزان نظم و ترتیب اتاق ها، نسبت مستقیم داشت؛ یعنی هر فردی که در اتاقی با اسباب و وسایل کمتر، مرتب تر و منظم تری قرار گرفته بود، بازدهی کمّی و کیفی بیشتری را در مطالعه خود نشان می داد. «شاکتی کوالن» در کتاب بازتاب های نور، می نویسد: «هر وضعیت درونی، انعکاسی بیرونی و محیطی دارد و هر وضعیت محیطی، بازتابی درونی»؛ یعنی وضعیت منظم پیرامون شما، به نظم فکری و درونی شما کمک می کند. بنابراین، قبل از مطالعه، دو سه دقیقه هم که شده، به مرتب کردن اتاق یا میز مطالعه خود بپردازید و این مسئله را جدی بگیرید.

16-بهره برداری از تکنیک «حالا این جا باش»

به احتمال زیاد، این فن ساده و فریبنده، بسیار مؤثر است؛ یعنی هر وقت متوجه می شوید که فکرتان از موضوع منحرف شده، به خودتان بگویید حالا این جا باش و به آرامی توجه تان را به جایی که می خواهید، برگردانید؛ برای مثال، شما در کلاس درس هستید و توجه تان از سخنان استاد به تکالیفی که دارید یا به قرار ملاقاتتان معطوف می شود. در این هنگام، به خودتان چنین بگویید: «حالا این جا باش» و دوباره حواستان را متمرکز کنید و تمرکزتان را به سخنان استاد برگردانید و تا جایی که ممکن است، این حالت را حفظ کنید. اگر شما فردی طبیعی باشید، چه بسا این کار را صد بار در هفته انجام دهید؛ اما پس از مدتی، درخواهید یافت که هر روز نسبت به قبل، فاصله زمانی بین منحرف شدن افکارتان بیشتر می شود. بنابراین، صبور باشید و آن را حفظ کنید و ببینید که پیشرفت خواهید کرد.

17-تسلیم حواس پرتی های بیرونی نشوید

وقتی در اتاقی نشسته اید، اگر شخصی در را محکم و با سر و صدا بست، رویتان را به سمت او برنگردانید؛ بلکه ذهنتان را به آن چیزی که مقابل شماست، متمرکز سازید. این کار را در موقعیت های متعدد، مانند موارد زیر تمرین کنید:

در کلاس های درس بگذارید افراد بیایند و بروند و سرفه کنند؛ بدون این که کوچک ترین نگاهی به آنها بکنید؛ گویی آن جا نیستید. بین خودتان و استاد، تونل برقرار کنید. وقتی با کسی در حال گفت وگو هستید، توجهتان را به او معطوف کنید؛ به صورتش بنگرید و به گفته هایش توجه کنید و بقیه دنیا را از ذهنتان بیرون کنید.

18- یادداشت عوامل حواس پرتی

شما اگر حتی بهترین شیوه مطالعه را در پیش گرفته باشید، هیچ گاه عوامل حواس پرتی تان به صفر نمی رسد؛ زیرا ممکن است بعداز مدتی تمرین، حواس پرتی شما تا حد فوق العاده زیادی کم شده باشد؛ اما برخی از اوقات، افکار دیگری غیر از موضوع مطالعه، به سراغ ذهن شما می آید و حواستان را پرت می کند. بهترین و مؤثرترین راه برای مقابله با این حواس پرتی باقی مانده، نوشتن آنها بر روی یک برگ کوچک کاغذ و اختصاص دادن زمانی برای فکر کردن درباره این مسائل است. اگر شما در اوج مطالعه، ناگهان به خاطر می آورید که امشب حتما باید به دوست خود تلفن بزنید، از این لحظه به بعد، شما هر قدر هم که سعی کنید فکر خود را بر روی مطالعه متمرکز کنید، اندیشه تلفن کردن به دوستتان و این که «مبادا فراموش کنم»، ذهن شما را آشفته می کند و شما را آزار می دهد. در نتیجه، شما از همان لحظه، تمرکز حواس خود را از دست می دهید؛ اما اگر به محض آن که این اندیشه به ذهن شما راه یافت، آن را بر روی کاغذی بنویسید، دیگر خیالتان راحت می شود و می توانید به مطالعه متمرکز خود ادامه دهید. یادتان باشد که حواس پرتی را نیز مانند نکات مهم کتاب که فرا می گیرید و ثبت می کنید، باید جایی تخلیه کنید. اگر ننویسید و بگویید باشد برای بعد، توانایی ذهنی خود را کم کرده اید. هر چیزی را که در حین مطالعه به خاطرتان می آید و عامل مزاحم تلقی می شود، گوشه ای یادداشت کنید و بار ذهنی مربوط به آن را تخلیه کنید.

19- کنترل صحبت با خود به هنگام مطالعه

خیلی ها نمی دانند که ما به هنگام انجام تکالیف، به شکل خاموش، با خودمان صحبت می کنیم. صحبت با خود، می تواند فعالیت ها و رفتارهایی را در ما برانگیزد و ما را مورد تشویق قرار دهد و به سر و سامان دادن آن چه بعد انجام می دهیم، کمک کند. ما از طریق صحبت با خود، بر جریان پیشرفت خود نظارت می کنیم؛ اما اگر همین گفت وگوی با خویش، بیش از اندازه ارزش یابانه یا انتقادی صورت گیرد، بر تمرکز، اثر منفی می گذارد. آیا تا به حال تجربه نگارش یک مقاله را داشته اید که در همان سطر اول آن گیر کرده، ناکام شده باشید؟ در این کار، مقصر اصلی، یک ویراستار درونی بسیار سخت گیر بوده است. مقایسه توانایی خود با توانایی دیگران و انتظارات غلط در مورد مدت و کیفیت تمرکزی که باید داشته باشید، می تواند مسئول شکل گیری یک گفت وگوی منفی با خویش باشد. با کمی تمرین، شما می توانید هر قضیه مختل کننده درونی را اداره کنید.

20-انتخاب زمان مناسب

پس از استراحت، به ویژه صبحگاهان، بهترین حالت تمرکز و ساعات خستگی و کسالت، نامناسب ترین اوقات برای تمرکزند؛ البته هنگام صبح، لازم است قدری ورزش کنید تا بدن، آمادگی لازم را به دست آورد..

 

خیلی وقت ها دقت نمی‌کنیم چه چیزی می‌خوریم چون نمی‌دانیم که نوع غذاها و اثراتی که بر بدن و ذهن ما دارند چه اندازه زیاد است. اگر احساس می‌‌کنید تمرکز حواس ندارید و می‌خواهید بدانید چگونه تمرکز کنید، بهتر است بدانید یکی از عمده ترین مواردی که باید به آن توجه کنید، غذاها و چیزهایی است که در طول روز میخورید.

در مقاله «برای تمرکز حواس چه بخوریم» از سه سایت پزشکی خارجی کمک گرفته‌ام تا به شما بگویم برای داشتن تمرکز حواس چه چیزی باید بخورید. (منبع سایت‌ها:www.webmd.com و www.healthline.com )

اگرچه برای داشتن تمرکز ، گزینه های زیادی را باید اصلاح کنیم. از تمرین های ذهنی مناسب تا یاد گرفتن طرز فکر صحیح و از خواب مناسب تا مدیتیشن و ذهن آگاهی. در این مقاله صرفا در مورد تغذیه برای حواس پرتی و تمرکز صحبت خواهیم کرد.
چرا تغذیه اصولی مهم است؟

غذا سوختی است که انرژی و ذهنیت شما را منظم می‌کند، که هر دو می‌توانند به طور قابل‌توجهی بر روی تمرکز حواس شما تاثیر بگذارند. نوع تغذیه به صورت باور نکردنی بر بر شفافیت ذهنی، حافظه و توانایی تمرکز، تاثیر دارد، بنابراین اگر شما به دنبال افزایش تمرکز خود هستید، می توانید از تغذیه خود شروع کنید.

در زیر 9 غذا آورده شده‌است که به شما کمک می‌کند تمرکز حواس خودتان را بهبود بخشید.
آب؛ یک دینام قدرتمند!

 

آب یک دینام قدرنتمند

آب یکی از حیاتی ترین چیزهایی است که باید در طول روز حواستان به آن باشد.
کاهش آب و مایعات در بدن ، به ویژه بر روی مغز اثر منفی دارد. به طوری که اگر آب بدن فردی کم شود، قدرت تمرکز ذهنی او هم تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و پایین می‌آید. آب انرژی الکتریکی را برای تمام کارکردهای مغز مثل تفکر و حافظه را فراهم می کند.  آب کافی باعث می شود:

    سریع‌تر فکر کنید
    بیشتر تمرکز کنید
    خلاقیت بیشتری را تجربه کنید
    و در نهایت سالم تر و سرحال تر باشید.

هر نوع کارکرد بدن شما به آب بستگی دارد، بنابراین به شدت مهم است که به اندازه کافی از آن استفاده کنید.
شکلات تلخ؛ شیرین شوید!

تمرکز می تواند با شکلات تلخ به دست بیاید

شکلات تلخ به چند دلیل می‌تواند به شما کمک کند به خوبی تمرکز کنید.

اول: 
حاوی مقدار کمی کافئین است که ثابت شده‌است هشیاری روانی را افزایش می‌دهد.

دوم:
شکلات تلخ حاوی منیزیم است که به شما کمک می‌کند استرس خود را مدیریت کنید.

سوم:
باعث ترشح اندورفین و سروتونین می شود. ترشح این دو ماده باعث می شود احساس خوبی داشته باشید و حالت شادابی خود را بالا ببرید.  (در مورد هورمون های مختلف در مقاله    توضیح داده ایم.)
البته این به معنی این نیست که باید هر روز یک تکه بزرگ شکلات بخورید، اما مصرف دوز کم شکلات باید جز برنامه دستکم هفتگی شما باشد.
دانه‌های کتان؛ دانه هایی ازدل تاریخ…

دانه های کتان

دانه‌های کتان (که چند نوع مختلف دارند) دارای ویژگی‌های تغذیه‌ای مشابه و تعداد مساوی از امگا 3 اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه هستند. دانه‌های کتان که گهگاه به آن تخم بزرک هم می‌گویند، منبعی سرشار از مواد مغذی همچون فیبر، منیزیم، ویتامین بی 1، اسید چرب آلفا لینولنیک، و امگا 3 است. این دانه ها می توانند به بهبود عملکرد مغز و در نتیجه بهبود تمرکز حواس کمک کنند.

دانه های کتاب از درختی قدیمی که در مصر باستان و چین بار می‌آید گرفته می شود.
تحقیقات پژوهشگران همچنین نشان می دهد  که این تخم می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت، سرطان و بیماری‌های قلبی نیز مؤثر باشد.

دانه های کتان البته به تنهایی خورده نمی شود. (راستی از مصرف بیش از اندازه تخم کتان باید پرهیز شود.)
آجیل؛ دشمن پیری مغز…

آجیل دشمن پیری مغز

آجیل برای بدن شما در دراز مدت عالی است. آجیل و دانه‌ها منابع خوبی از ویتامین E هستند. آن‌ها همچنین دارای روغن‌های اسانس و آمینو اسیدها هستند که به بهبود میزان تمرکز حواس شما کمک می‌کنند. آجیل ها غده هیپوفیز را تحریک می‌کنند تا هورمون رشد را آزاد سازند. هورمون رشد ماده‌ای است که بعد از 35 سالگی کاهش می‌یابد و فایده ضد پیری برای مغز دارد.

برای بهبود تمرکز، با تمرین های تمرکز همراه شوید. روی لینک زیر کلیک کنید:

تمرین های افزایش تمرکز
بلوبری (زغال اخته آبی) ؛ بهبود دهنده جریان خون…

بلوبری دشمن عدم تمرکز!

میوه بلوبری یا همان زغال اخته آبی با نام توت آبی فروخته می شود. احتمالا کمتر این میوه را دیده اید اما برای تمرکز محشر است!
تالشی ها به این میوه می گویند سیاکوتو!
بلوبری آنتی اکسیدان هایی دارد که به حفاظت از بدن در مقابل بیماری و خطرات سلامت مرتبط با سن کمک می کند. میوه بلوبری می تواند عملکرد مغز را تقویت کرده و حافظه را بهبود بخشد.
در بعضی از پژوهش‌های علمی گفته می شود که بلوبری با بهبود جریان خونرسانی و اکسیژن رسانی به مغز می‌تواند تا 5 برابر بر تمرکز انسان بیافزاید.

این میوه غنی از ویتامین های است که به خاطر میزان بالای آنتی اکسیدان بخصوص فلاونوئیدها، سلامت مغز را تقویت می کند.
مصرف روزانه بلوبری موجب کاهش روند اختلالات حافظه و هماهنگی حرکتی که معمولا با افزایش سن مرتبط است، می شود. این میوه دارای فواید متعددی برای مغز است که در ادامه اشاره می شود.

این مقاله مرتبط و مفید در مورد خوراکی هایی است که از استرس جلوگیری می کند.

20 راهکار عالی برای کاهش استرس
چای سبز ؛ یک جاده صاف کن!

چای سبز بنوشیم!

چای سبز به شما کمک می‌کند به دو دلیل تمرکز کنید: یک، حاوی کافئین است و دو حاوی ال تیانین است.
ال تیانین چیست؟

ال تیانین به بهبود انتقال پیام ها در مغز کمک می کند. ال تیانین امواج آلفای مغز فعال می کند
مثل این است که یک جاده خاکی پر از ناهمواری را با یک آسفالت ترو تمیز بپوشانیم.
و اما کافئین!

هیچ شکی نیست که کافئین به شما کمک می‌کند تمرکز کنید و هشیاری خود را بهبود بخشید.
همچنین این دو ماده هم ترکیب می‌شوند تا «توانایی بهتری برای تمرکز حواس، بهبود سرعت و دقت مغز» را ایجاد کنند.
مصرف زیاد مواد کافئین دار توصیه نمی شود. 

در مورد هورمون ها در مقاله زیر بخشی با عنوان «6 هورمون» وجود دارد.  بیشتر بخوانید:

چطور از تکنولوژی خوب استفاده کنیم؟
آووکادو؛ گلابی تمساح!

آووکادو؛ گلابی تمساح!

آووکادو که به آن گلابی تمساح هم می گویند، میوه ای سبزرنگ یا قرمزرنگ است که در مناطق گرم و استوایی می‌روید و هسته‌ای درشت دارد.
درخت آووکادو تا 20 متر رشد می کند. 

آووکادو با بهبود و افزایش جریان خون، کمک می کند فعالیت های مغزی همراه با خون و اکسیژن بیشتری همراه شده و در نتیجه اثربخش تر شوند.
البته در مصرف این گیاه هم مثل چای سبز یا هرگیاه دیگری باید تعادل حفظ شود.
سبزی های با برگ سبز

سبزی های سبز برگ

اگر جلوگیری سبزیجات برگ سبز از بروز عارضه های قلبی و مغزی را کنار بگذاریم، این سبزی ها با آنتی اکسیدان های سرشارشان قدرت مغز شما را افزایش می‌دهند و به حفاظت از مغز شما کمک می‌کنند آن‌ها هم چنین شامل اسید فولیک هستند که وضوح ذهنی شما را بهبود می‌بخشد. طبق یافته‌های جدید افرادی که سبزی‌جات برگدار سبز بیشتری می‌خورند 64 درصد کمتر در معرض بروز سکته مغزی قرار دارند.

    مطالعات جدید نشان می‌دهد مصرف سبزی‌جات برگدار سبز همچنین راهی عالی برای کاهش استرس هستند.

چند سبزی عالی با برگ سبز: 

    اسفناج
    کاهو
    کلم
    برگ چغندر
    خرفه 
    سبزی خوردن
    و…

ماهی های روغنی ؛ هرچی چرب تر بهتر!

ماهی ضد حواس پرتی است

ماهی‌های روغنی مانند ماهی آزاد، ماهی تن، ساردین، ماهی خال‌مخالی و ماهی قزل‌آلا سرشار از اسیدهای چرب امگا3 هستند. آن‌ها از جمله بهترین خوراکی‌ها برای دریافت چربی ضروری هستند. انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند که حداقل دو وعده در هفته از این ماهی‌ها بخورید تا به بهترین نحو از آن‌ها فایده ببرید.

    ماهی های چرب به بهبود حافظه، عملکرد ذهنی و عملکرد رفتاری کمک می‌کند.

افرادی که دچار فقر امگا 3 هستند احتمال بیشتری وجود دارد که «حافظه ضعیف، نوسانات روحی، افسردگی و خستگی» داشته باشند.

معمولاً میزان چربی ماهی های چرب بیش از 5 درصد است. (ماهی مارکو دودی، ماهی تُن ژرمُن، شاه ماهی کبابی، ساردین در روغن، ماهی آزاد دودی).
یک مقایسه جالب بین گوشت قرمز و ماهی نشانمی دهد ماهی به صورت متوسط حاوی 24% امگا 3 است در حالی که در گوشت گوساله این عدد به 2% کاهش می‌یابد.

حالا که فهمیدیم «برای تمرکز حواس چه بخوریم» می توانیم یک محصول فوق العاده را به شما معرفی کنیم..

منتظر باشید!!!

به زودی بخش «تغذیه» محصول حرفه ای باز خواهد شد و شما یاد میگیرید که چطور با یک تغذیه فوق حرفه ای از سلامت خود محافظت کنید.

حافظه یکی از بخش‌های مهم مغز است که در طول زندگی به ما کمک می‌کند، عملکرد بهتری داشته باشیم و حتی عملکرد حافظه می‌تواند تا حدودی نشان دهنده میزان هوش ویا هوشیاری افراد باشد. برای مثال ما در هنگام درس خواندن یا برای یادآوری کارهای روزانه، نیازمند استفاده از حافظه خود هستیم؛ بنابراین باید راه‌های تقویت حافظه را بدانیم. بسیاری از افراد حافظه ضعیفی دارند و همواره برای به‌خاطر آوردن کارهای خود به دنبال تقویت حافظه و استفاده بهتر از آن هستند. در این مطلب از غفاری دایت می‌خواهیم به شما بگوییم برای تقویت حافظه چه بخوریم و روش تقویت حافظه در طب سنتی چگونه است؛ پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید. تقویت حافظه: 4 راهکار ساده + 7 خوراکی برای همه سنین

تقویت حافظه
راز تقویت حافظه

در این بخش م‌ خواهیم راز تقویت حافظه را به شما بگوییم که از طریق چند تکنیک به‌دست می‌آید. شما می‌توانید عادت‌هایی را در زندگی خود نهادینه کنید که به شما کمک کنند حافظه خود را هر روز بهبود ببخشید. به چند مورد از این فعالیت‌ها اشاره می‌کنیم.
تلاش برای به خاطر سپردن

شاید فکر کنید چنانچه حافظه شما کم است، تلاش برای به‌خاطر سپردن بیهوده می‌شود. در حقیقت همانطور که کار کشیدن از عضلات بدن، سبب افزایش حجم عضلات و کارایی بهتر آن‌ها می‌شود کار کشیدن از سلول‌های مغزی می‌تواند سبب افزایش عملکرد و بهبود سلامت آن‌ها شود. با تلاش برای به خاطر سپردن موضوعات مختلف به جای تهیه کردن لیست و نوشتن آن ها می‌‌توانید از این راز تقویت حافظه استفاده کنید.
یادگیری مهارت

یاد گرفتن مهارت‌های جدید و و به‌خصوص حرکات ورزشی یا رقص، سبب ایجاد سیناپس‌های ارتباطاتی در مغز می‌شود که در طولانی مدت به بهبود حافظه و افزایش عملکرد مغز کمک می‌کنند. جالب است بدانید افرادی که انواع رقص و حرکات رقص را تمرین می‌کنند بدون انجام کار اضافی می‌‌توانند عملکرد مغز خود را در یادگیری، حافظه و خلاقیت افزایش دهند.
تکرار مهارت جدید

شاید فکر کنید، حافظه با تکرار ارتباطی ندارد و چنانچه کاری را از سر عادت و با تکرار انجام می‌دهید یعنی حافظه ضعیفی دارید؛ اما جالب است بدانید همانطور که در کودکان یادگیری هر مهارت جدید همچون به دست گرفتن قاشق و چنگال و تکرار آن سبب می‌شود این عمل را بهتر انجام داده و همچنین رشد مغزی بیشتری داشته باشند، در افراد بزرگسال نیز انجام یک کار جدید که با تکرار بهبود پیدا می‌کند سبب بهبود حافظه و تقویت عملکرد مغز می‌شود.
ورزش کردن و تغذیه سالم

دو عامل مهم که در سلامت مغز و تقویت حافظه نقش دارند، ورزش کردن و تغذیه سالم است. ورزش کردن سبب افزایش خون‌رسانی در بدن می‌شود و با جذب اکسیژن بیشتر در خون، به تغذیه‌رسانی بهتر سلول‌های عصبی کمک می‌کند. به‌خصوص در انواع ورزش‌های هوازی و انجام ورزش‌هایی که سنگین نیستند؛ می‌توانید نه‌تنها به تناسب اندام خود کمک کنید، بلکه عملکرد مغز خود را بهبود ببخشید. تغذیه سالم نیز یک راز تقویت حافظه است که به کمک آن می‌توانید مواد معدنی و ویتامین‌هایی که مغز برای عملکرد خود نیاز دارد را تامین کرده و از این طریق به سلامت عصبی، افزایش هوش و تقویت حافظه خود کمک کنید. بنابراین تاثیر رژیم غذایی ورزش یعنی سبک زندگی سالم را در تقویت حافظه دست کم نگیرید.

برای تقویت حافظه چه بخوریم
برای تقویت حافظه چه بخوریم؟

روش‌های مختلف تقویت حافظه در طب سنتی اغلب به ما کمک می‌کنند بفهمیم برای تقویت حافظه چه بخوریم؟! در این بخش می‌خواهیم چند نوع خوراکی و ماده غذایی که می‌توانید آن را در رژیم غذایی خود وارد کرده و به افزایش کارایی ذهن خود کمک کنید را نام ببریم.
کندر برای تقویت حافظه

در طب اسلامی این گونه بیان شده است که با از بین بردن بلغم و ایجاد برخی عادت‌های سالم، می‌توانیم فراموشی را از خود دور کنیم. برای مثال به تاثیر خواص خوردن کندر صبح ناشتا برای تقویت حافظه بسیار اشاره شده است. همچنین مسواک زدن، روزه گرفتن، قرائت قرآن و خوردن عسل نیز در طب اسلامی برای تقویت حافظه سفارش شده‌اند.
گرمی‌جات

یکی از روش‌های تقویت حافظه با طب سنتی، بهبود عملکرد مغز برای یادگیری و حل مسائل و جلوگیری از سرد شدن مغز است. به همین دلیل می‌‌توان خوراکی‌های با طبع گرم همچون گردو، مویز، خرما و... استفاده کرد. البته افرادی که طبع گرمی دارند، باید در استفاد‌ه زیاد از این مواد غذایی احتیاط کنند.
سبزیجات و ویتامین‌ها

چنانچه می‌خواهید بدانید برای تقویت حافظه چه بخوریم؟! می‌توانیم به انواعی از سبزیجات و میوه‌ها اشاره کنیم که نه‌تنها به‌صورت کلی برای سلامتی مفید هستند؛ بلکه برای افزایش حافظه بلندمدت و بهبود کارایی ذهن نیز موثر هستند. این مواد غذایی شامل گوجه فرنگی، انواع توت، مرکبات، هویج، کلم بروکلی، سیب زمینی شیرین و اسفناج هستند. همچنین زغال اخته، میوه‌های جنگلی و انگور نیز شامل میزان زیادی آنتی‌اکسیدان هستند که برای سلامت سلول‌های عصبی بسیار اهمیت دارد.

مصرف مواد معدنی همچون منگنز، ویتامین‌های گروه B و اسید فولیک می‌تواند برای جلوگیری از ابتلا به آلزایمر کمک‌کننده باشد. این ویتامین‌ها و مواد معدنی غذای مغز هستند و به سلامت آن کمک می‌کنند.
تقویت مغز و حافظه در طب سنتی
ماهی چرب
وقتی مردم در مورد غذاها صحبت می کنند، ماهی های چرب اغلب در صدر لیست قرار می گیرند. این نوع ماهی شامل ماهی آزاد، قزل آلا، ماهی تن آلباکور، شاه ماهی و ساردین است که همگی منابع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. حدود 60 درصد از مغز ما از چربی ساخته شده است و نیمی از این چربی از اسیدهای چرب امگا 3 تشکیل شده است. مغز شما از امگا 3 برای ساختن سلول های مغز و عصبی استفاده می کند و این چربی ها برای یادگیری و حافظه ضروری هستند.
امگا 3 همچنین چندین مزیت اضافی برای مغز شما دارد.برای یک چیز، آنها ممکن است زوال ذهنی مرتبط با افزایش سن را کاهش دهند و به جلوگیری از بیماری آلزایمر کمک کنند. از طرف دیگر، دریافت نکردن امگا 3 کافی با اختلالات یادگیری و همچنین افسردگی مرتبط است.به طور کلی به نظر می رسد خوردن ماهی فواید سلامتی مثبتی دارد.
 

    برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که افرادی که به طور منظم ماهی می خورند تمایل بیشتری به ماده خاکستری در مغز خود دارند. ماده خاکستری حاوی بیشتر سلول های عصبی است که تصمیم گیری، حافظه و احساسات را کنترل می کنند.به طور کلی، ماهی چرب یک انتخاب عالی برای سلامت مغز است.

قهوه
قهوه از دو جزو اصلی زیر تشکیل شده‌اند که می‌توانند به سلامت و تقویت مغز کمک کنند.

    کافئین
    آنتی اکسیدان ها

کافئین موجود در قهوه تعدادی اثرات مثبت بر مغز دارد، از جمله:افزایش هوشیاری. کافئین با مسدود کردن آدنوزین، یک پیام رسان شیمیایی که باعث خواب آلودگی شما می شود، مغز شما را هوشیار نگه می دارد.خلق و خوی بهبود یافته. کافئین همچنین ممکن است برخی از انتقال دهنده های عصبی "احساس خوب" شما را تقویت کند، مانند دوپامین.
تمرکز تیز شده یک مطالعه نشان داد که مصرف کافئین منجر به بهبود کوتاه‌مدت توجه و هوشیاری در شرکت‌کنندگانی شد که تست شناختی را تکمیل کردند. نوشیدن قهوه در درازمدت نیز با کاهش خطر بیماری های عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر مرتبط است. بیشترین کاهش خطر در بزرگسالانی مشاهده شد که 3-4 فنجان در روز مصرف می کردند. این حداقل می تواند تا حدی به دلیل غلظت بالای آنتی اکسیدان های قهوه باشد.
بلوبری

بلوبری فواید متعددی برای سلامتی دارد، از جمله برخی از آنها که به طور خاص برای مغز شما هستند.بلوبری و سایر انواع توت های رنگارنگ، آنتوسیانین ها را تولید می کنند، گروهی از ترکیبات گیاهی با اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی.

آنتی اکسیدان ها در برابر استرس اکسیداتیو و التهاب عمل می کنند، شرایطی که می تواند به پیری مغز و بیماری های عصبی کمک کند. برخی از آنتی اکسیدان های موجود در بلوبری در مغز انباشته می شوند و به بهبود ارتباط بین سلول های مغز کمک می کنند.بلوبری  می تواند به بهبود حافظه و برخی فرآیندهای شناختی در کودکان و بزرگسالان کمک کند. سعی کنید آنها را روی غلات صبحانه خود بپاشید، آنها را به اسموتی اضافه کنید یا مانند یک میان وعده ساده از آن لذت ببرید.
زردچوبه
زردچوبه با رنگ زرد تیره یک عنصر کلیدی در پودر کاری است و فواید زیادی برای مغز دارد.کورکومین، ماده فعال زردچوبه، نشان داده شده است که از سد خونی مغزی عبور می کند، به این معنی که می تواند مستقیما وارد مغز شود و برای سلول های آنجا مفید باشد.این یک ترکیب آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی است که با مزایای مغز زیر مرتبط است؛ ممکن است برای حافظه مفید باشد.
کورکومین ممکن است به بهبود حافظه در افراد مبتلا به آلزایمر کمک کند. همچنین ممکن است به پاک کردن پلاک‌های آمیلوئیدی که از مشخصه‌های این بیماری هستند کمک کند.افسردگی را کاهش می دهد. کورکومین باعث افزایش سروتونین و دوپامین می شود که هر دو باعث بهبود خلق و خو می شوند.
یک بررسی نشان داد که کورکومین می‌تواند علائم افسردگی و اضطراب را هنگامی که در کنار درمان‌های استاندارد در افراد مبتلا به افسردگی استفاده می‌شود، بهبود بخشد، به رشد سلول های جدید مغز کمک می کند. کورکومین فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز را تقویت می کند، نوعی هورمون رشد که به رشد سلول های مغز کمک می کند. ممکن است به تأخیر افول ذهنی مرتبط با سن کمک کند، اما تحقیقات بیشتری لازم است.
 

    به خاطر داشته باشید که بیشتر مطالعات از مکمل‌های کورکومین بسیار غلیظ در دوزهای 500 تا 2000 میلی‌گرم در روز استفاده می‌کنند که بسیار بیشتر از کورکومینی است که اکثر مردم معمولاً هنگام استفاده از زردچوبه به عنوان ادویه مصرف می‌کنند. این به این دلیل است که زردچوبه فقط از حدود 3 تا 6 درصد کورکومین تشکیل شده است.بنابراین،در حالی که افزودن زردچوبه به غذای شما ممکن است مفید باشد، ممکن است برای به دست آوردن نتایج گزارش شده در این مطالعات، نیاز به استفاده از مکمل کورکومین تحت نظر پزشک داشته باشید.

نوشیدنی برای تقویت حافظه
نوشیدنی برای تقویت حافظه

به صورت کلی مغز از ۸۰ درصد آب تشکیل شده است و همین موضوع نشان دهنده اهمیت مصرف مایعات و به‌خصوص آب در تامین سلامت مغز است؛ اما چنانچه به دنبال یک نوشیدنی برای تقویت حافظه هستید بهتر است به شما انواع دمنوش‌هایی که می‌توانند تمرکز را افزایش داده و از میزان استرس بکاهند را معرفی کننم. برای مثال دمنوش چای سبز و یا چای نعناع به شما کمک می‌کنند تمرکز خود را افزایش دهید و در نتیجه از طریق بهبود فعالیت‌های مغزی، به تغذیه حافظه خود کمک کنید. همچنین کاهش استرس، نه‌تنها آسیب بافت مغز را کم می‌کند، بلکه می‌تواند به شما در به خاطر آوردن موضوعات مختلف کمک کند و همین دلیل دمنوش‌هایی همچون دمنوش گل گاوزبان و یا اسطوخودوس با ایجاد آرامش به آسیب کمتر سلول‌های مغزی و تقویت حافظه کمک می‌کنند.

رژیم غذایی
تقویت حافظه و رژیم غذایی

همانطور که گفته شد رژیم غذایی در افزایش تمرکز و بهبود عملکرد ذهن موثر است. شما می‌توانید با مصرف غذاهای سالم، مواد مورد نیاز مغز خود را تامین کنید. به همین دلیل چنانچه تحت رژیم لاغری قرار دارید، مطمئن شوید یک رژیم اصولی است و تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی که در طی روز به آن نیاز دارید را تامین می‌کند. به همین دلیل است که افراد زیادی از رژیم‌های بهاره غفاری استفاده می‌کنند که در کنار تناسب اندام، سلامت بدن خود را حفظ کنند و آن را ارتقا دهند. همچنین این رژیم‌ها برای افراد مختلف بر اساس شرایط آن‌ها اختصاصی شده است و کمک می‌کند تا بتوانیم در طولانی‌مدت از آن‌ها استفاده کرده و وزن خود را در اندازه دلخواه نگه دارید. 

راه های افزایش تمرکز و یادگیری در دانش آموان ترفندهای مفیدی هستند که تقریبا به درد همه نوجوانان می خورند. چون هیچ نوجوان و دانش آموزی را نمی شود پیدا کرد که هیچ وقت در زندگی دچار حواس پرتی یا دل مشغولی نشود. در این مقاله دانش آموان یاد می گیرند که چگونه در درس خواندن تمرکز داشته باشند و روش های جلوگیری از حواس پرتی در درس خواندن نوجوانان را متوجه می شوند . اگر شما هم برایتان سوال است که چرا تمرکز ندارم یا  چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنم یا حتی ناامید شده اید و می گویید من هرگز نمی تونم تمرکز کنم! ما نمی دانیم که شما برای این سؤالات خود چه پاسخی پیدا کرده اید؛ اما پاسخ صحیح این پرسش را به شما می گوییم:

«حواس پرتی ، چیزی نیست جز تمایل ذاتی ذهن به درگیری و فعالیت».

فهرست مقاله:

    افزایش تمرکز ذهن هنگام مطالعه در دانش آموزان

    دلایل نداشتن تمرکز هنگام درس خواندن در نوجوانان

    چرا نوجوانان هنگام مطالعه تمرکز ندارند؟

    تأثیر افکار مزاحم در عدم تمرکز هنگام درس خواندن نوجوانان

    20 راهکار افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

ذهن نوجوانان همواره می خواهد درگیر و مشغول باشد؛ بنابراین اگر آن چه اکنون انجام می دهید در شما درگیری و مشغولیت ذهنی ایجاد کند، فکر شما دیگر احساس نمی کند که جای دیگری برود و در آن جا درگیر شود؛ اما اگر در انجام این کار درگیری ذهنی ایجاد نشود، ذهن شما شتابان به جایی می رود تا خود را در آن جا مشغول کند و این، همان حواس پرتی در نوجوانان است.
افزایش تمرکز ذهن هنگام مطالعه در دانش آموزان

بیشتر دانش آموزان گمان می کنند که تمرکز ذهن، یک امر ذاتی بوده و تغییر آن غیرممکن است؛ در حالی که تمرکز در دانش آموزان، یک امر اکتسابی است و باید هر روز پرورش و جهت داده شود و نوجوان با هوش عادی خود می تواند به آن دست یابد؛ پس گفتن این جمله که «من ذاتا آدم حواس پرتی هستم»، کاملاً غلط است و همین ذهنیت نادرست، باعث می شود تا دانش آموزن و نوجوانان نتواند از تمرکزی عالی برخوردار شود. همه دانش آموزان، توانایی تمرکز دارند ؛ چون تمرکز برای درس خواندن در نوجوانان ، امری نسبی است و همیشه برای جلوگیری از عدم تمرکز هنگام مطالعه در نوجوانان کافی است آن ها یاد بگیریند که چگونه تمرکز خود را بالا ببرید. پس کسی نمی تواند بگوید که کاملاً حواسم پرت است و یا همیشه تمرکز حواس دارم.

    مقاله چگونه هنگام درس خواندن تمرکز کنیم رو مطالعه کنید.

دلایل نداشتن تمرکز هنگام درس خواندن در نوجوانان
 چرا دانش آموزان هنگام مطالعه حواسشان پرت می شود؟ 

این سوالی است که ذهن تمام نوجوانان و دانش آموزان را به خود مشغول می کند، حواس پرتی در دانش آموزان یا منشأ ذهنی و درونی دارد و یا منشأ بیرونی و محیطی.

حواس پرتی ذهنی و درونی:

عبارت است از اشکالات فکری دانش آموزان و اندیشه هایی که موانعی بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس ایجاد می کنند. این موانع، شامل مواردی از قبیل درد، رنج، غم و غصه، نگرانی، گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی، سردرد و... که از علت های مهم نداشتن تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان می باشد.

حواس پرتی بیرونی و محیطی:

به محیط پیرامون نوجوان و یا تحریکات غیرعادی که توسط حواس مختلف انسان ایجاد می شود ارتباط پیدا می کند؛ مانند نور شدید و ضعیف، صداهای ناهنجار، روشن بودن رسانه ای صوتی و تصویری و نظایر این ها که از دیگر دلایل نداشتنن تمرکز هنگام درس خواندن در دان آموزان است.

در دنیای مدرن امروزی خیلی چیزها باعث ایجاد مشکل نداشتن تمرکز در هنگام مطالعه نوجوانان می شوند. در دهه‌ی اخیر توانایی نوجوانان ودانش آموزان برای تمرکز کردن به شدت کاهش یافته و ظاهرا مقصر اصلی این افت تمرکز، فناوری و تکنولوژی است. فرقی ندارد کجا هستید و در چه شرایطی قرار دارید، گوشی هوشمند، تبلت و لپ تاب به راحتی توانایی مطالعه متمرکز را از دانش آموزان می گیرند. در  ادامه به بررسی تعدادی از علت های عدم تمرکز  هنگام مطالعه در نوجوانان می پردازیم با ما همراه باشید.

دلایل های عدم تمرکز  هنگام درس خواندن در دانش آموزان متفاوت هستند و ما تعدادی از آن ها را در زیر نوشته ایم:

    افکار 

    شبکه‌ های اجتماعی

    تماس‌ ها

    وب‌گردی بدون هدف

    پیامک دادن

    چک کردن ایمیل

    تلویزیون

    روابط، بحث و جدل ها

    سر و صدا

    خیال پردازی بیش از حد

مواردی که در بالا گفته شد فقط بخشی از دلیل های نداشتن تمرکز هنگام مطالعه در دانش آموزان است.
چرا نوجوانان هنگام مطالعه تمرکز ندارند؟

یکی از سوالاتی که بسیاری از دانش آموزان با مشاوران تحصیلی بارسا در میان می  گذارند این است که چرا نمی توانم هنگام درس خواندن تمرکز داشته باشم. ار ادامه مقاله بعضی از دلایلی که باعث عدم تمرکز ذهن هنگام درس خواندن در دانش آموزان می شود را معرفی می کنیم.

    کمبود خواب و استراحت  کافی

    قرارگرفتن در کنار عوامل حواس پرتی

    نداشتن تغذیه کامل و مناسب

    داشتن تجربه استرس (اگر فکر میکنید عدم تمرکز به دلیل استرس را تجربه می کنید مقاله روش های درمان استرس در دانش آموزان را مطالعه کنید.)

    آگاهی نداشتن از عواملی که باعث حواس پرتی می شود

    نداشتن برنامه ریزی

راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن
تأثیر افکار مزاحم در عدم تمرکز هنگام درس خواندن نوجوانان

یکی مهم ترین عاملی که باعث حواس پرتی هنگام درس خواندن در دانش آموزان می شود افکار روزمره ای هست که در ذهن دانش آموز و نوجوانان میاد، این افکار ممکنه افکار مخرب یا افکار مفیدی باشه واقعیت این هست که نوجوان در مدیریت کردن افکار خودش ناتوان  هست و امکان مدیریت افکار خود را ندارد و هر چقدر بخواهیم افکارمون رو بیشتر مدیریت بکنیم اون ها زورشون انگار بیشتر میشه و بیشتر به سمت ما هجوم میارن هر چقدر بخواهیم به فکر هامون فکر نکنیم بیشتر بهشون فکر می کنیم و 24 ساعت داریم از خودمون می پرسیم چگونه تمرکز کنیم روی درس درحالیکه هی این سوال باعث کاهش تمرکزمون میشه... تکنیک های قدیمی مثل نوشتن افکار روی کاغذ، نوشتن نگرانی ها روی کاغذ خیلی تاثیر گذار نیستن و همون جور که خودمون می دونیم افکار دوباره به سمت ما بر می گردن و باعث میشن کهدانش اموز تمرکز کافی برای مطالعه نداشته باشه چقدر تا حالا شده وقتی که درس می خونید یهو به خودتون بیاید ببینید که زمان زیادی برای فکر کردن گذاشتید توضیح دادن اینکه نوجوان چطور می تواند با افکار خود کنار بیاد یک مقوله سنگین است و نیاز به گذراندن کارگاه های زیادی دارد. پیشنهاد می کنیم  اگر افکارتان خیلی ازارتون میدهند و باعث نگرانی تان می شوند حتما  دوره غیرحضوری اکت نوجوان دکتر علی میرصادقی رو ببینیدا
20 راهکار افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

اگر سوالتان این است که چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنیم، این بخش از مقاله می تواند به شما کمک کند. تمرکز ذهن در هنگام درس خواندن ، کلید اصلی و اساسی درک و فهم مطالب است و کلید اساسی تمرکز حواس ، استفاده از روش هایی است که باعث تقویت و پرورش مهارت های لازم برای این کار است. بنابراین بدون تمرکز حواس ممکن است درک و فهم مطلبی که فقط یک ساعت وقت لازم داشته باشد، ساعت ها وقت بگیرد؛ اما به خوبی فهمیده نشود و اثر مثبتی نداشته باشد. از این رو کاربرد روش ها و فنونی که به شما کمک می کند تا به هنگام مطالعه فعال باشید، تمرکز حواس را تقویت کرده و مهارت شما را در ایجاد تمرکز هنگام درس خواندن افزایش می دهد. این روش ها عبارتند از:
1. طرح سوال برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

یکی راه های افزایش تمرکز هنگام مطالعه در نوجوانان و یادگیری آن ها طرح سوال پیش از شروع درس خواندن است، که دانش آموزان را وادار می کند تا به طور فعالانه و با تمرکز بیشتر، دقت کافی، انگیزه و علاقه، به مطالعه بپردازد. طرح سوال هنگام درس خواندن یکی از روش هایی است که باعث افزایش تمرکز در مطالعه دانش آموز  می شود و به طور عمیق او را درگیر مطالعه می کند و سبب برانگیختن جدیت و تلاش وی به هنگام مطالعه می شود. نوجوان برای یافتن پاسخ سؤالات خود، بایستی تمرکز حواس خود را حفظ کند  ؛ زیرا در هنگام مطالعه، نمی توان بدون تمرکز پاسخ سوالات را پیدا کرد. بعد از خواندن مطلب و با طرح سوال، توان میزان فراگیری خود را ارزشیابی کرده، به نقاط قوت و ضعف خود پی می برید. طرح سوال سبب ایجاد نظر انتقادی نسبت به مطالب در دانش آموز می شود و موجب می شود تا شما در مطالعات بعدی برای از بین بردن نقاط ضعف خود، باتمرکز حواس در مطالعه و دقت بیشتری مطالعه کنید. برای آشنایی با بهترین روش مطالعه مناسب خودتان هم حتما تحقیق کنید تا روشی که در آن تمرکز بیشتری دارید را پیدا کنید.
2. تندخوانی برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در نوجوانان

یکی دیگر از روش های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان تندخوانی هست که باعث توجه و تمرکز بیشتر و فهمیدن مطالب و در نتیجه، باعث یادگیری بهتر می شود. فکر و ذهن ما قادر است هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد؛ ولی اگر سرعت مطالعه ما پایین باشد، ذهن وقت اضافی می آورد و به این شاخه و آن شاخه می پرد و در نتیجه حواس پرتی ایجاد می شود. بسیاری از افرادی که نگران عدم تمرکزشان هستند، آنقدری درگیر این مسئله می شوند که به جای فکر کردن به درس، وسط مطالعه فقط درباره این فکر می کنند که چرا موقع درس خواندن حواسم پرت می شود.  مطالعه سریع یا تندخوانی، فرصت جولان به ذهن نمی دهد و سبب افزایش تمرکز در مطالعه و هنگام درس خواندن می شود. اهمیت سرعت مطالعاتی آنقدر زیاد است که معلمان بهترین دبیرستان دخترانه نهران می گویند روش های تندخوانی برای کنکور جزو مهم ترین مهارت های ضروری برای داوطلبان هستند.

3. جدیت در مطالعه برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

جدیت که از تکنیک های افزایش تمزکر هنگام درس خواندن در نوجوانان هست که باید به محض نشستن پشت میز مطالعه را با جدیت شروع کنند؛ زیرا اگر سریع مشغول به درس خواندن شوید، تمرکز حواس در مطالعه زود به دست می آید. این ضرب المثل چینی را به یاد داشته باشید که «فتح ستارگانی که هزاران فرسنگ از ما دور هستند، با برداشتن قدم اول، امکان پذیر است». شک و تردید، موجب حواس پرتی یا ایجاد تخیلات واهی می شود. اجازه ندهید چیزی جز مطالعه ذهن شما را مشغول کند. تصمیم بگیرید و مقدار زمانی را برای درس خواندن مشخص کنید و خود را به مدت زمانی خاص محدود کنید. در این زمان از مطالعه دست نکشید و به مطالعه ادامه دهید؛ اما زمان مطالعه را طولانی نکنید. بیهوده وسواس به خرج ندهید و بهانه تراشی نکنید. به خود تلقین کنید که فرد با اراده ای هستید و می توانید هر درسی را به خوبی یاد بگیرید. جدی باشید و با علاقه و انگیزه مطالعه کنید و علاقه به درس را زیاد بکنید  تا هنگام مطالعه دچار حواس پرتی نشوید.
4. استفاده از راهنما برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

یکی از شیوه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در نوجوانان، استفاده از یک راهنما، مانند انگشت سبابه، مداد، خط کش و... به هنگام مطالعه است؛ زیرا استفاده از یک راهنما هنگام مطالعه، باعث تمرکز حواس بهتر، عادت به روان خواندن، جلوگیری از برگشت برای دوباره خواندن و اتلاف وقت و جلوگیری از خستگی چشم و ذهن می شود. این روش تا حدودی مشکل عدم تمرکز در درس خواندن را رفع می کند. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله راه های تقویت حافظه را که در موسسه آموزشی بارسا تهیه شده است را مطالعه کنید.

دوره مجازی مدیریت آزمون
5. علاقه مندی به مطالعه، عاملی مهم در افزایش تمرکز موقع درس خواندن برای نوجوانان

علاقه مندی به موضوع مورد مطالعه یکی از عوامل افزایش تمرکز هنگام درس خواندن ر دانش آموزان است. وقتی خواننده به موضوعی علاقه مند می شود، خود به خود بر آن تمرکز می کند؛ بیشتر دقت می کند و به راحتی مطالب را به حافظه می سپارد و بعد هم خیلی راحت آن را به خاطر می آورد. سعی کنید با ایجاد انگیزه های نیرومند و در نظر گرفتن هدف هایی که برایتان مهم و جالب توجه است، نسبت به مطالعه شوق و علاقه پیدا کنید. برای مثال قبل از شروع مطالعه هر مبحث، یک سوال منطقی و واقعی در ذهن خود ایجاد کنید و با انگیزه و اشتیاق به دنبال یافتن پاسخ آن باشید؛ یا هنگام مطالعه درسی که کمتر مورد علاقه شماست، به تاثیر نتیجه آن درس در تراز آزمون آزمایشی خود یا تاثیر نمره درس در معدلتان فکر کنید و با انگیزه بیشتری به مطالعه بپردازید. این کار باعث افزایش تمرکز هنگام مطالعه می شود.  موقعیت هایی را که نمی توانید در آن ها تمرکز حواس داشته باشید، تجزیه و تحلیل کنید؛ احساسات خود را مورد بررسی قرار دهید و بدانید که چه عواملی افکار شما را دگرگون می کنند. افکار منفی و بیمارگونه را از خود دور کنید و هر موقعیت را تا حدی که می توانید، به طور منطقی، تعبیر و تفسیر کنید.
6. تاثیر مکان مطالعه در افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دانش آموزان

اتاقی را در نظر بگیرید که همه چیز در آن به هم ریخته است. وسایل پخش و پلا هستند و کتاب ها هر کدام به یک طرف رها شده اند. هوای اتاق سرد است و از پنجره صدای آزار دهنده بوق ماشین ها شنیده می شود. آیا در این اتاق می توان مطالعه با تمرکز داشت؟ آیا عدم تمرکز در درس خواندن نمی شود؟ طبیعی است که جواب منفی باشد. یک مکان مطالعه خوب از الزامات ایجاد تمرکز هنگام درس خواندن است. در واقع اولین چیزی که می تواند به شما برای افزایش تمرکز کمک کند مکانی است که در آن مطالعه می کنید. چرا که روی نحوه تمرکز شما تاثیر زیادی دارد. برای رسیدن به بیشترین میزان تمرکز ، محل مطالعه خود را درست انتخاب کنید.

    حتما بخوانید: بهترین مکان برای مطالعه

چند توصیه در رابطه با مکان مطالعه :

    مکانی را به مطالعه اختصاص بدهید که در آن راحت باشید.

    در هوای خیلی سرد یا خیلی گرم توانایی تمرکز به شدت کاهش می یابد. بنابراین محلی را انتخاب کنید که دمای مناسبی داشته باشد.

    محل مطالعه‌ خود را تمیز نگهدارید، کتاب ها و جزوات خود را مرتب کنید و فضایی را به آن ها اختصاص دهید.

    سعی کنید مکان مطالعه خود را طوری انتخاب کنید که دیگران کمتر به آن جا رفت و آمد داشته باشند.

    ترجیحا در محل درس خواندن شما، تلویزیون در دسترس نباشد.

    کتاب‌ها و جزوه‌ها مورد نیازتان را کنار دستتان بگذارید. اگر لازم باشد برای آن‌ ها از جایتان بلند شوید یا مدتی دنبالشان بگردید، حواس‌تان بیش‌تر پرت می‌ شود.

    اگر سر و صدای زیادی می شنوید، هدفونی تهیه کنید و آن را روی گوشتان بگذارید تا شنیدن صداهای پرت کننده حواس به حداقل برسد.

7. نیاز به « نه گفتن » برای افزایش تمرکز موقع مطالعه دانش آموزان

زمانی که تصمیم گرفتید مطالعه کنید، اما دوستان یا هم اتاق های شما درخواست می کنند که دور هم جمع شوید، هنر گفتن نه !! را در خود تقویت کنید. اگر این اراده در شما ضعیف است، می توانید روی در اتاق مطالعه خود بنویسید: لطفاً «مزاحم نشوید». اگر موفق نشدید، می توانید کارهای دیگری انجام دهید که نشان دهد شما دوست ندارید که کسی باعث از هم گسیختن افکار شما شود. بسیاری از دانش آموزانی که می گویند نمی دانیم چگونه تمرکز کنیم و درس بخوانیم، دنبال منشا مشکل در متد درس خواندشان می گردند در حالی که مشکل آن ها قرار نداشتن در مکان مناسب برای مطالعه است. 
   8. ترک افکار منفی و داشتن افکار مثبت برای افزایش تمرکز هنگام مطالعه

مطالعه عمیق و یادگیری ثمربخش، وقتی حاصل می شود که فرد تصور مثبتی از خود داشته باشد و به خود اعتماد کند؛ زیرا اعتماد به خود، مهارت و نیرو را افزایش داده و مغز را سالم تر می کند. وقتی می خواهید کاری انجام دهید، از گفتن کلماتی مانند نمی خواهم، نمی دانم و نمی توانم، بپرهیزید و جمله «این کار محال است» را از دفتر زندگی خود خط بزنید. ترس، بدگمانی و بی ارادگی را از خود دور کنید و هرگز به خود اجازه ندهید تا هیجانات و افکار منفی ، شما را در خود غرق سازد و تمرکز حواس شما را مختل کند. اعتماد به نفس داشته باشید و پیوسته با خود تکرار کنید که قادر به انجام هر کاری هستید و بدین طریق، تفکر مثبت را در خود پرورش دهید. قوی بودن اعتماد به نفس، احساس شعف و شادی را در شما به وجود می آورد و در حالت شادمانی، از تمرکز حواس خوبی برخوردار می شوید؛ بهتر فکر می کنید؛ بهتر مطالعه می کنید و درنتیجه، کارتان بهتر می شود. «مارگات کوربت» می نویسد: «انسان در بحر اندیشه های خوشایند، حافظه ای بهتر پیدا می کند و ذهن در حالت آرامی قرار می گیرد و میل به یادگیری را در خود به وجود می آورد». از این رو، خودپنداری مثبت، مهم ترین کمک برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن در نوجوانان و یادگیری بهتر است.
9. عدم هماهنگی اراده و تخیل، مانع تمرکز هنگام درس خواندن نوجوانان

اگر تخیل خواننده با اراده اش هم سو نباشد، خواننده نمی تواند تمرکز حواس کافی و لازم داشته باشد. در روان شناسی، ثابت شده است که در این تضاد، قدرت تخیل، قوی تر از قدرت اراده است. وقتی دانش آموزی کتابی را باز می کند و به مطالعه آن اقدام می کند، پس از مدت کوتاهی افکاری به ذهنش خطور می کند؛ مثلاً با دوستانش فوتبال بازی می کند یا با هم به سینما می روند یا فلان فیلم را تماشا می کنند. این تخیلات باعث می شود تا خواننده تمرکز خویش را از دست بدهد و سرانجام از درس خواندن منصرف شود. برای غلبه بر این مشکل، شما وقتی مایل به مطالعه درباره موضوعی خاص باشید، بهتر است خود را در حال و هوای مخصوص آن موضوع قرار دهید؛ مثلاً اگر شعری در درس ادبیات فارسی می خوانید، خود را در حال و هوای شاعر در هنگام سرودن یا خواندن آن شعر قرار دهید و اگر یک مبحث مربوط به پزشکی در کتاب زیست شناسی خود می خوانید، خود را در حال و هوای پزشک در هنگام معالجه بیمار قرار دهید و یا اگر در حال مطالعه درس شیمی هستید، ذهن خود را به دنیای اتم ها و مولکول ها و روابط میان آن ها ببرید تا از این طریق، خیال و اراده را با هم هماهنگ کنید. تا زمانی که آهنگ تخیل و اراده هماهنگ باشند، تمرکز ذهن حفظ می شود. برای آشنایی با بهترین دبیرستان دخترانه نهران کلیک کنید.
10. تاثیر شرایط بدنی در بیشتر شدن تمرکز هنگام درس خواندن در دانش آموزان

خواب نامنظم و فعالیت ها و عادات غذایی نادرست، می توانند از علائم و مشکلات مربوط به عدم تمرکز باشند؛ به عنوان مثال، سنگینی معده و سیری بیش از حد، یکی از زمینه های عدم تمرکز به هنگام درس خواندن نوجوانان است. شما باید از خوردن غذاهای پرحجم خودداری کنید ؛ زیرا با سرازیر شدن خون به سمت دستگاه گوارش، از بنیه حسی و ذهنی شما کاسته می شود. همچنین باید بدانید که صبحانه کافی و مقوی، نقش مهمی در ایجاد و افزایش تمرکز حواس در طی روز خواهد داشت. در اولین غذای روز، همراه با کربوهیدرات، پروتئین نیز میل کنید؛ غذاهایی مثل تخم مرغ، ماهی، پنیر یا خشکبار. سعی کنید به این ضرب المثل عمل کنید: «صبحانه را مانند پادشاهان، ناهار را مانند شاهزاده ها و شام را مانند فقرا صرف کنید». اگر تا به حال تغذیه مناسبی نداشته اید خواندن مقاله خوراکی های انرژی زا برای درس خواندن می تواند به شما کمک کند.
11. یادداشت برداری برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن نوجوانان

یادداشت برداری نوعی تکرار درست است که هم سبب افزایش تمرکز حواس و هم موجب بیشتر به خاطر سپردن مطلب می شود. یادداشت برداری خوب، کاری جدی و فعال است که موجب اندیشیدن می شود. برای برقراری تمرکز حواس جهت نوشتن، هماهنگی چشم و مغز عاملی بی نظیر است که تمرکز حواس را تقویت کرده و باعث افزایش تمرکز هنگام مطالعه و فهم مطالب و سرعت یادگیری را افزایش می دهد.
12. استفاده از تکنیک «حالا اینجا باش!» برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن

به احتمال زیاد این فن ساده و فریبنده بسیار مؤثر است؛ یعنی هر وقت متوجه می شوید که فکرتان از موضوع منحرف شده، به خودتان بگویید « حالا این جا باش » و به آرامی توجه تان را به جایی که می خواهید، برگردانید؛ برای مثال، شما در کلاس درس هستید و توجه تان از سخنان استاد به تکالیفی که دارید یا به صحبت تلفنی که با دوستتان داشتید معطوف می شود. در این هنگام، به خودتان چنین بگویید: «حالا این جا باش» و دوباره حواستان را متمرکز کنید و تمرکزتان را به سخنان استاد برگردانید و تا جایی که ممکن است، این حالت را حفظ کنید. اگر شما فردی طبیعی باشید، چه بسا این کار را صد بار در هفته انجام دهید؛ اما پس از مدتی، درخواهید یافت که هر روز نسبت به قبل، فاصله زمانی بین منحرف شدن افکارتان بیشتر می شود. بنابراین، صبور باشید و آن را حفظ کنید و ببینید که پیشرفت خواهید کرد.
13. برای افزایش تمرکز موقع درس خواندن در نوجوانان، به دنبال سکوت مطلق نباشید

یکی از باورهای بسیار نادرست برخی از شما این است که برای افزایش تمرکز حواس ، باید در سکوت مطلق باشید. واقعیت این است که هر چه محیطی ساکت تر باشد، برای تمرکز حواس بهتر است و ما محیطی را برای درس خواندن انتخاب می کنیم که سر و صدای کمتری داشته باشد؛ اما به هیچ عنوان نباید در جست وجوی محیطی باشیم که سکوت مطلق بر آن حکم فرما باشد. بهترین مکان برای مطالعه، جایی است که سر و صدا در آن از بقیه جاهای موجود کمتر باشد؛ مثلاً اکنون می خواهید مطالعه کنید و تنها مکانی که در اختیار دارید، اتاقی است که در آن تلویزیون روشن است؛ مسلما این محیط ایده آل نیست؛ اما شما در دورترین نقطه اتاق از تلویزیون و پشت به آن بنشینید و مطالعه کنید. در این حالت، شما از بهترین شرایط ممکن برای مطالعه استفاده کرده اید.

مطالعه در جای کاملاً ساکت، اشتباه است؛ زیرا اگر شما این گونه به محیط بسیار ساکت عادت کنید، شرطی می شوید و فقط در چنین مکان هایی می توانید مطالعه کنید و آن وقت در محیط های دیگر، با کوچک ترین سر و صدایی، تمرکز حواس شما به هم می ریزد و ایجاد تمرکز دوباره، برایتان بسیار مشکل خواهد بود.
راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن
14. یادداشت راهی برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دانش آموزان

شما اگر حتی بهترین شیوه مطالعه را در پیش گرفته باشید، هیچ گاه عوامل حواس پرتی تان به صفر نمی رسد؛ زیرا ممکن است بعداز مدتی تمرین، حواس پرتی شما تا حد فوق العاده زیادی کم شده باشد؛ اما برخی از اوقات، افکار دیگری غیر از موضوع مطالعه به سراغ ذهن شما می آید و حواستان را پرت می کند. بهترین و مؤثرترین راه برای مقابله با این حواس پرتی باقی مانده، نوشتن آن ها بر روی یک برگ کوچک کاغذ و اختصاص دادن زمانی برای فکر کردن درباره این مسائل است. اگر شما در اوج مطالعه، ناگهان به خاطر می آورید که امشب حتما باید به دوست خود تلفن بزنید، از این لحظه به بعد شما هر قدر هم که سعی کنید فکر خود را بر روی درس خواندن متمرکز کنید، اندیشه تلفن کردن به دوستتان و این که مبادا فراموش کنم، ذهن شما را آشفته می کند و شما را آزار می دهد. در نتیجه شما از همان لحظه تمرکز حواس خود را از دست می دهید؛ اما اگر به محض آن که این اندیشه به ذهن شما راه یافت، آن را بر روی کاغذی بنویسید، دیگر خیالتان راحت می شود و می توانید به مطالعه متمرکز خود ادامه دهید. یادتان باشد که حواس پرتی را نیز مانند نکات مهم کتاب که فرا می گیرید و ثبت می کنید، باید جایی تخلیه کنید. اگر ننویسید و بگویید باشد برای بعد، توانایی ذهنی خود را کم کرده اید. هر چیزی را که در حین درس خواندن به خاطرتان می آید و عامل مزاحم تلقی می شود، گوشه ای یادداشت کنید و بار ذهنی مربوط به آن را تخلیه کنید.
15. لزوم کنترل صحبت با خود برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دانش آموزان

خیلی از نوجوانان نمی دانند که به هنگام انجام تکالیف، به شکل خاموش با خودشان صحبت می کنند. صحبت با خود، می تواند فعالیت ها و رفتارهایی را در ما برانگیزد و ما را مورد تشویق قرار دهد و به سر و سامان دادن آن چه بعدا انجام می دهیم، کمک کند. ما از طریق صحبت با خود، بر جریان پیشرفت خود نظارت می کنیم؛ اما اگر همین گفت وگوی با خویش، با ارزش یابی یا انتقاد بیش از اندازه صورت گیرد، بر تمرکز اثر منفی می گذارد. آیا تا به حال تجربه نگارش یک مقاله را داشته اید که در همان سطر اول آن گیر کرده، ناکام شده باشید؟ در این کار مقصر اصلی یک ویراستار درونی بسیار سخت گیر بوده است. مقایسه توانایی خود با توانایی دیگران و انتظارات غلط در مورد مدت و کیفیت تمرکزی که باید داشته باشید، می تواند مسئول شکل گیری یک گفت و گوی منفی با خویش باشد. با کمی تمرین، شما می توانید هر قضیه مختل کننده درونی را اداره کنید.
16. تاثیر خواب و استراحت کافی برای افزایش تمرکز موقع مطالعه نوجوانان

بعضی از دانش آموزان و خصوصا کنکوری ها تصور می کنند با کمتر خوابیدن و بیشتر درس خواندن نتیجه بهتری می گیرند. باید بپذیریم کاهش ساعت خواب برای مطالعه بیشتر، به جای اینکه بازدهی داشته باشد، باعث کاهش تمرکز می شود. کمبود خواب، شما را خسته و بی حوصله می کند و زمانی که در حال درس خواندن هستید، حواستان را نمی توانید جمع کنید. این عالی است که ساعت‌های بیشتری درس بخوانید، اما برای این که از ساعت مطالعه خودتان بهره ببرید و تمرکز بالایی داشته باشید، موارد زیر را به خاطر بسپارید:

    ساختار بدن انسان الزام می کند که روزانه ۷ تا ۸ ساعت بخوابد.

    خواب کافی باعث رفع خستگی می شود. وقتی که خیلی خسته هستید، مطالعه فقط وقت تلف کردن است. بهتر است زمان کوتاهی را به استراحت اختصاص دهید.

    بهترین خواب، خواب شب است. چرا که خواب خوب شبانه تأثیر چشمگیری بر افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دارد و مهارت‌ یادگیری تان را افزایش میدهد و در نهایت سبب افزایش تمرکز در مطالعه می شود.

    درباره اختلالات خواب و اهمیت خواب بیشتر بخوانید

17. تاثیر شبکه های اجتماعی و افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دانش آموزان

اگر از من بپرسید بزرگترین قاتل وقت و تمرکز در دنیای امروزی چیست؟ بدون وقفه جواب خواهم داد شبکه‌های اجتماعی. اپلیکیشن های ارتباطی بسیار جذاب هستند و البته مهم ترین خصوصیت آن ها وسوسه کردن است. وسوسه ای که هنگام درس خواندن به سراغمان می آید و از ما می خواهد تا سری به شبکه های اجتماعی خودمان بزنیم و از رویدادهای تازه با خبر شویم. بهترین راهکار برای مبارزه با این مشکل خاموش کردن گوشی و دور کردن آن از خودتان است. اگر نمی خواهید این کار را انجام دهید، حداقل کار این است که موبایلتان را روی حالت پرواز (airplane mode) قرار دهید و حساب‌های شبکه‌های اجتماعی‌تان را ببندید یا اعلانات را بی صدا کنید. با این کار می توانید سبب افزایش تمرکز مطالعه شوید.

    این مقاله رو حتما بخونید: روش مطالعه صحیح برای کنکور

18. تاثیر کافئین در بیشتر شدن تمرکز موقع درس خواندن

مصرف متعادل کافئین به افزایش تمرکز حواس کمک می‌کند. یک فنجان چای، قهوه و کافی میکس یا دیگر نوشیدنی‌های کافئین‌دار می تواند ذهن شما را هنگام مطالعه متمرکزتر کند و خستگی را تا حدودی برطرف کند. البته مصرف زیاد کافئین نتیجه عکس دارد و در صورت زیاده روی باعث عدم تمرکز می شود.
19. استفاده از تکنیک تار عنکبوت برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن

تا به حال به تار عنکبوت دست زده اید؟ اگر بار اول به تار عنکبوت دست بزنید، تار تکان می خورد و باعث واکنش عنکبوت می شود. کافیست چند بار تکان دادن را تکرار کنید، عنکبوت هیچ واکنشی از خودش نشان نمی دهد. شما هم وقتی در حال درس خواندن هستید، اگر عامل مزاحمی در محیط وجود دارد (مثلا در با صدای بلند به هم می‌خورد)، نباید در مقابل این عامل مزاحم واکنش نشان دهید تا تمرکز شما کاهش یابد و حواستان پرت شود. از روش تار عنکبوتی استفاده کنید و در مقابل حواس پرتی تسلیم نشوید.
20. نیاز به تمرین برای افزایش تمرکز هنگام درس خواندن دانش آموزان

در پایان باید تاکید کنیم که موفقیت در حفظ و افزایش  تمرکز و عدم حواس پرتی هنگام درس خواندن یک شبه حاصل نمی شود. بلکه نیاز دارد تا مدتی مواردی که برای افزایش تمرکز حواس گفتیم را اجرا کنید. بنابراین با تمرین روزانه روش هایی که مطرح کردیم لذت مطالعه متمرکز و به دور از حواس پرتی را برای خودتان بیشتر کنید.

سخن پایانی:

در این مقاله شما با روش های افزایش سرعت مطالعه هنگام در خواندن در نوجوانان آشنا شدید و آموختید که با تکنیک های ساده می توانید سرعت مطالعه و تمرکز ذهن خود را هنگام مطالعه و درس خواندن افزایش دهید، امیدوارم به خوبی تونسته باشم روش های افزایش تمرکز و یادگیری رو گفته باشم و به سوال هایی نظیر این که چگونه موقع درس خواندن تمرکز کنیم ؟ چرا تمرکز ندارم ؟ چرا هنگام مطالعه حواسمان پرت می شود ؟ پاسخ داده باشم.